Aankomende zaterdag neem ik deel aan het online performance event Be-Coming Tree. Er doen performers mee uit 17 landen wereldwijd. Een deel van de ticketopbrengst van dit live stream performance event, komt ten goede aan het planten van bomen in regenwouden via de organisatie TreeSisters. Je bepaalt zelf wat je voor je ticket betaalt. Ik steun dit project heel graag door middel van een nieuw performance werk, dat je dus live mee kunt kijken.
Ik bezie de grote actuele wereldproblematiek vanuit datzelfde verband. De uitbraak van covid-19 is wat mij betreft niet het hoofdprobleem waar de wereld zich nu op blind zou moeten staren. Ze is slechts een symptoom van een verstoorde balans in de natuurlijke orde: dankzij de consumptie van andere diersoorten omdat wij dieren slechts zijn gaan beschouwen als dienaren van de mens, en als gevolg van de totale geografische beheersing van de aarde door haar op elke vierkante meter bewoonbaar en bereisbaar te maken, zijn bijvoorbeeld konden er ideale factoren ontstaan voor een virus als covid-19, om zich wereldwijd te verspreiden. Het was slechts een kwestie van tijd, voordat het systeem waarmee de mens zijn – zo vernuftig opgebouwde - totale meesterschap over de aarde, zich zo catastrofaal tegen zich zou keren.
Ooit, eeuwen voor de technologische en industriële revolutie, hield de mensheid zichzelf op andere wijze staande. Men leefden in kleine, in afstand tot elkaar geïsoleerde gemeenschappen van het land. Jagers-verzamelaars, of landbouwers volgens de duurzame en zelfregulerende, cyclische principes van permacultuur.
De mens kon leven zonder centrale verwarming en navigatiesystemen op een smartphone. Als er een ziekte uitbrak in een gemeenschap, was het weliswaar misschien wel gelijk gedaan met die stam, maar de mensheid als soort bleef wel bestaan. Ook bij een slechte oogst was het bitterheid en afzien. Het plaatje was natuurlijk in die zin niet ideaal en hooguit grillig, maar de mens was fysiek, lijfelijk gezien, wel een stuk weerbarstiger dan nu. Men had geen welvaartsziektes als diabetes-2 die in combinatie met een virus als covid-19 gelijk enorm overlevingsgevaar opleveren. De mens heeft het grillige bestaan destijds overleefd, daarvan getuigd onze huidige aanwezigheid op deze aarde. Gewoon zoals het leven zich aandiende; in de flow en meegaand in de seizoenen.
Apollinisch gemotiveerde verlangens naar een minder grillige levensstandaard, tot stand gebracht a.d.h.v. technologische ontwikkelingen, betere gezondheidszorg, politieke en sociaal-maatschappelijke constructies hebben hun bijdrage in ons voortbestaan zeker ook geleverd. Maar wat kunnen we leren van de overlevingsskills van mensen van welleer? Hoe kunnen wij ons laten inspireren door hun kennis, kunde en blik op de wereld, om dionysische krachten terug te brengen in ons bestaan en onze eenzijdige apollinische en daarmee destructieve levenswijze een halt toe te roepen?
Mogelijk allereerst aan de hand van een verandering in mind set, voortkomend uit een herwaardering van dionysische kwaliteiten als ingang om alle gevestigde zekerheden overboord te gooien: om opnieuw te durven varen op de golven van het toeval en mee te gaan in de flow. Om te innoveren, kapot te slaan wat als te zware balast op onze schouders drukt, om weer vrij te spelen en in extase te dansen, creatief te zijn en de wereld tot ons te laten komen zoals het toeval haar brengt, in plaats van haar naar onze wil tot op de micro-molecuul kapot te manipuleren.
Maar het gaat ook om praktische kennis en kunde. Wat blijft er over als alle zekerheden en laagjes zijn afgepeld?
Ik daal voor dit onderzoek af naar de dionysische chaos van de fysieke aarde. De natuur. En dan vooral mijn natuur: mijn lichaam. Wat kan mijn lichaam? Hoe houdt mijn lichaam zich staande als het wordt blootgesteld aan pijn, angst, walging? Welke dionysische krachten bezit mijn lichaam om beproevingen te overwinnen?
Tijdens mijn masterstudie, beschreef ik in mijn afstudeerthesis de methodieken van Wim Hof, a.k.a. The Iceman, die al jaren (ook wetenschappelijk gemeten) bewijs levert dat de mens aan de hand van meditatie, ademhalingstechnieken en training, extreme omstandigheden zoals winterse kou trotseren in niets meer dan een adamskostuum, te doorstaan.
In de loop van afgelopen jaren heb ik diverse performances uitgevoerd waarbij ik zelf ook soortgelijke beproevingen heb doorstaan. Zo stond ik drie uur half naakt en zwanger op een acht meter hoge ladder in de kou te performen. Recent heb ik nog vijf uur lang op de betonnen vloer van Frank Taal galerie gelegen. Ik weet in die zin inmiddels goed wat ik aankan. (So don’t try this at home! Ik heb mezelf getrained en ik heb ervaring. Disclaimer).
De drie uur durende performance 'Angst', BeWareHouse of Art, Bergen NH, 2019
De tevens steenkoude en intens beproevende vijf uur durende performance 'Homo Fragilis' (De Fragiele Mens) bij galerie Frank Taal, 2020
In aanloop naar deze performance voor Be-Coming Tree stond ik afgelopen weken ruim een uur bijna bloot op mijn balkon te oefenen met het omgaan met de kou. Geen pretje. Echt niet. Maar ik vind het belangrijk om dit te doen. Want ik wil een belangrijk punt maken:
Na aanleiding van al deze ervaringen, ben ik me steeds meer gaan realiseren, dat we bijna alles wat we als mensen nodig hebben om niet alleen te overleven, maar ook nog eens tot bloei te komen, we van nature al hebben meegekregen. In de vorm van lichamelijke en mentale kracht, die we vooral actief moeten aanboren door het onszelf juist niet altijd te gemakkelijk en comfortabel te maken. Het aangaan van dit ongemak, zou net als apollinisch rationeel denken en handelen, deel moeten zijn van ons leefritme.
Zoals de bomen in de winter simpelweg hun bladeren laten vallen en zo op het randje van de dood balanceren. Door hun letterlijk hun adem in te houden en te leven op hun reserves. Ze wachten zo, net als elk jaar, op de warmte van de lente. En die komt altijd. Ook voor de mens, als ook wij nu maar onze duizenden overbodige laagjes bvan ons af durven te laten vallen.
Ik ga in elk geval op symbolisch wijze voor in een performatieve oefening, waarbij ik mijn lichaam zal laten balanceren op de rand van onderkoeling in de winterse kou. Ontdaan van mijn laagjes kleding. Ik nodig je daarmee op poëtische wijze uit, om te reflecteren waar je voor jezelf een verlangen hebt om grenzelozer, weerbarstiger en minder angstig te worden, als een mooi begin van dit nieuwe jaar.
Koop je hier je ticket om de performance Soilutions te bekijken,
en check je zaterdag 9 januari van 13:15 – 14:15 in via Zoom.
Update: Be-Coming Tree heeft voor ruim 22.400 nieuw aan te planten regenwoudbomen aan donaties opgehaald! Yeah!!! Dank allemaal!!!
Liefs liefs liefs, Jesje
Het is een bizarre realiteit: steeds meer mensen zijn de afgelopen jaren bij gebrek aan beschikbare banen als zelfstandige gaan werken; van 750.000 in 2008 tot 1.000.000 in 2018 (CBS). Waardoor veel van deze mensen vrijwel automatisch niet langer verzekerd zijn voor arbeidsongeschiktheid (2/3 van de zelfstandigen heeft geen arbeidsongeschiktheidsverzekering). Want deze verzekeringen voor zelfstandigen zijn gigantisch duur; premies van €200 - €500 per maand zijn geen uitzonderingen. Dus besluiten veel zelfstandigen het risico dan maar zelf te dragen, in de hoop dat ze niet ziek worden. En dat terwijl wij zelfstandige beestjes vaak nou niet bepaald een eenvoudige 9 tot 5 baan hebben. De werkdruk ligt vaak hoog. Dus dit is iets waar ik mezelf wel eens zorgen om gemaakt heb. Want wat als ik van een laddertje af pleur tijdens het inrichten van een expositie? Heb ik dan genoeg spaargeld om het een half jaar uit te zingen met een gebroken pootje? Bij het UWV kan ik dan immers niet aankloppen…
De donkere dagen komen er weer aan. Dat betekent minder uren zon, waardoor onze vitamine D, maar ook B12 al snel doet teruglopen, waardoor we ons sneller vermoeid voelen, slechter kunnen concentreren, soms ook wat somber voelen en sneller vatbaar voor verkoudheden. De veroorzaker van menig winterdip dus. Op zich niets ernstigs aan; de meeste mensen die hier last van hebben, slikken dit eenvoudig weg met vitaminetabletjes. Maar anderen blijven maar vage vermoeidheidsklachten houden en blijven maar kwakkelen. Uit eigen ervaring - en ook omdat ik me er steeds over verbaas hoeveel vriendinnen hier last van blijken te hebben - is het erg belangrijk te overwegen om te laten checken of je geen ernstig vitamine b12 tekort hebt en op tijd bloed te laten prikken. Dit is waarom:
B12 tekort kan levensgevaarlijk zijn
De belangrijkste reden waarom ik dit stuk schrijf, is omdat een b12 gebrek levensgevaarlijk kan zijn. Bij een te lang tekort ontstaat er schade aan het zenuwstelsel die onomkeerbaar is (zie onderstaande lijst met symptomen om een indruk te krijgen van de blijvende schade bij een te lang tekort). Daarbij zal je verderop lezen dat veel huisartsen de plank compleet mis slaan als het om b12 tekort gaat, wat tot ernstige gevolgen kan leiden. Informeer je zelf dus goed!
Wat is vitamine b12
Vitamine b12 zit alleen in dierlijke producten: vlees, vis, melk, eieren, boter, etc. B12 wordt ook wel cobalamine genoemd. Het lichaam heeft b12 nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel.
Vegetariers en veganisten lopen dus een verhoogd risico op het hebben van een vitamine b12 tekort. Ook mensen met darmproblemen zoals spastisch/prikkelbare darm syndroom of bij bacteriële overgroei in de dunne darm nemen vaak geen b12 meer op uit hun voeding. Vitamine b12 wordt namelijk in de dunne darm opgenomen. Voor mensen bij wie de opname van vitamine b12 niet lukt door een darmafwijking, heeft het slikken van vitamine b12 pillen geen zin. Dit is erg belangrijk om te weten, aangezien 15 - 25% van alle vrouwen en 5 - 20% van alle mannen bijvoorbeeld prikkelbare darm syndroom hebben, waarvan slechts minder dan 1/3 zich hiervan bewust is!
Vaak ook een vitamine D tekort
Veel mensen met een b12 tekort hebben ook een vitamine D tekort (vitamine D3 om precies te zijn). Ook ik werd in eerste instantie naar huis gestuurd door de huisarts met een potje vitamine D tabletjes.
Vitamine b12 en D3 hebben elkaar nodig om opgenomen te kunnen worden in het lichaam. D3 maakt het lichaam in principe zelf aan, maar dat lukt niet goed meer bij de vitamine b12 tekort. Wees er dus verdacht op als je vitamine D tekort hebt, dat je probleem misschien vooral ligt in een b12 tekort.
B12 tekort en hoogbegaafdheid/hooggevoeligheid
Stress is een belangrijke veroorzaker van darm falen. Hoewel hier wetenschappelijk nog niet veel onderzoek naar is verricht, wijzen er toch steeds meer ervaringsdeskundigen richting een verband tussen hoogbegaafdheid en hooggevoeligheid en darmklachten als prikkelbare darm syndroom, met vaak vitamine b12 gebrek als gevolg. Ik vind het belangrijk om dit toch te vernoemen, omdat ik, sinds ik voor mezelf de hoogbegaafdheids/hooggevoeligheids zoektocht ben aangegaan, opvallend veel hoogbegaafden ben tegengekomen met klachten als prikkelbare darm syndroom en vitamine b12 tekort (naast vitamine D tekort en verschillende voedselallergeen en schildkleirfalen).
De verklaring hiervoor zou er in kunnen liggen van hoogbegaafden en hooggevoeligen meer prikkels waarnemen en deze ook intenser waarnemen, waardoor er al snel stress (overprikkeling) ontstaat die neerslaat op de darmfunctie. Maar anderzijds ook omdat het brein van een hoogbegaafde of hooggevoelige harder moet werken omdat het eenvoudigweg meer verbanden legt en dus meer vitamine b12 verbruikt om al deze neurologische functies te kunnen blijven gebruiken.
Op het HB forum worden hierover ervaringen uitgewisseld.
Symptomen van vitamine b12 tekort
Vitamine b12 is dus nodig voor de aanmaak van rode bloedlichamen en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Bij een tekort ontstaat er een vorm van bloedarmoede en naarmate het tekort groter wordt, vallen langzaam maar zeker de functies van het zenuwstelsel uit. De symptomen zijn als volgt:
[bron:stichtingb12tekort.nl]
Uit ervaring
Hoewel een vitaminegebrek in eerste instantie niet ernstig klinkt, kunnen de gevolgen van een (zwaar) vitamine b12 gebrek erg verwoestend zijn. Zelf heb ik ook perioden gehad van ernstige vitamine b12 tekorten (ook als gevolg van prikkelbare darm syndroom, wat weer een gevolg is van hooggevoeligheid). Gelukkig heb ik deze nu al een lange tijd onder controle. Maar ik weet nog goed hoe ik me voelde toen ik me hier nog niet van bewust was:
‘’Het begon er mee dat ik de ochtenden steeds moeilijker uit bed kwam. Dat vond ik in eerste instantie niet zo gek, want ik werkte lange dagen en deed er ook nog eens een studie bovenop. Ik vond mezelf vooral lui als het weer eens niet lukte om netjes om 08:00 naast mijn bed te staan.
De realisatie kwam nog niet op het moment dat ik fouten begon te maken op mijn werk; ik werkte in de horeca en deed een keer alle rode wijn in de koelkast terwijl ik wist dat dat niet hoort! Ook bij het tellen van de kasafdracht maakte ik steeds meer fouten. Nu was rekenen nooit mijn sterkste kant geweest, dus wuifde ik ook dat weg. Tot het moment dat mijn leidinggevende mij vroeg of ik nog wel gemotiveerd was om te werken, omdat ik zo veel fouten maakte. Ook thuis ontdekte mijn vriend dat ik mijn haarborstel niet op mijn nachtkastje maar in de koelkast had teruggelegd. Ik weet nog dat ik hier heel erg onzeker van werd. Had ik geen zin meer om te werken? Had ik misschien geen burn-out?
Ook heb ik diabetes nog even serieus overwogen, omdat ik telkens zo’n ontzettende dorst had en ook telkens zin in zoete dingen had (terwijl ik nooit een zoetekauw ben geweest) en me echt ellendig voelde. Ondertussen werd ik steeds meer onzeker en somber. Ik had het gevoel dat ik de touwtjes niet langer in handen had, terwijl ik altijd zo strak de regie voerde. Alles leek tussen mijn vingers vandaan te glippen. Ik moest haast wel overspannen zijn, dacht ik...
Op het moment dat ik steeds meer onverklaarbare blauwe plekken op mijn benen begon te vinden, bedacht ik me voor het eerst dat ik wel eens een vitaminetekort zou kunnen hebben. Ik liet mijn bloed prikken en daar kwam een b12 bloedwaarde van 170 p.mol-liter. Dat zei me niet zo veel. Maar de huisarts vertelde dat dat ''wat aan de lage kant'' was. In eerste instantie stuurde ze me naar huis met een potje vitamine D tabletjes, omdat daar mijn waarden ''echt te laag'' van waren. Na twee weken van ziek zijn, keerde ik terug naar de huisarts. Na nog een keer bloedprikken kreeg ik een vitamine b12 injectie. En zodra de roze vloeistof mijn lichaam in werd gespoten, voelde ik spontaan mijn energie en levenslust weer in me terugvloeien! Ik maakte de injectiekuur af, maar was na een half jaar weer ziek. Ik kwam weer moeilijk uit mijn woorden, voelde me zwakjes, doods, botste telkens overal tegenaan, was somber en maakte steeds meer fouten op het werk. Daar kwam ik overigens weer te laat achter. Het gemene van b12-tekort is dat je niet scherp genoeg meer bent om te realiseren dat je er last van hebt. Je denkt altijd eerst dat je gewoon wat moe bent of in een dipje zit. De realisatie komt dus altijd te laat. Een stukgelopen bijbaan verder, ging ik, gehuld onder de doodse depressieve grijze deken die als een waas tussen mij en de wereld in hing, weer naar de huisarts voor hulp. Die weigerde te helpen, want mijn bloedwaarden waren normaal. Ze dacht dat ik gewoon wat gestressed was. Maar ik wist dat dit niet normaal was voor mij. Ik besloot zelf op onderzoek uit te gaan.
Vitamine b12 ampule voor het zetten van injecties
Veel huisartsen weten niet wat ze doen mbt b12
Zo ontdekte ik dat de bloedwaarde van 170 p.mol-liter niet ‘’wat aan de lage kant’’ is, maar dodelijk en gevaarlijk laag is. Ik leerde na veel leeswerk dat 200 en de 500 p.mol-liter tot de onderwaarde zone behoort, en dat ik daar al ver voorbij was! Hoe meer ik begon te lezen, hoe meer ik ontdekte hoe slecht veel huisartsen geïnformeerd zijn over dit onderwerp. Want het was logisch dat mijn bloedwaarden volgens de huisarts bij de tweede keer bloedprikken een normale waarde hadden: door een injectie krijg je namelijk zo’n enorme (onschadelijke) overdosis, dat het b12 gehalte in het bloed nog een lange tijd bovengemiddeld blijft (dit wordt overigens in de loop van de tijd afgedreven via de urine), terwijl de b12 niet perse al voldoende in het lichaamsweefsel is opgenomen. Je kunt dus nog steeds een tekort hebben, terwijl het bloedprikken aangeeft dat je ruimschoots voldoende b12 in je bloed hebt. Bloedprikken om de bloedwaardes te meten heeft dus na het zetten van een b12 injectie geen enkele zin meer om te weten of je genezen bent. Je zult vanaf dat moment van de symptomen uit moet gaan ipv bloedwaardes omdat de bloedwaardes vertroebeld zijn.
Nog schokkender om te beseffen vind ik, dat ik op het moment dat ik zo ontzettend ziek was, ik ook rijlessen volgde en een keer rij-examen. Het tekort dat ik had, kan je denk ik goed vergelijken met enorme dronkenschap. Ik had dus wel flauw kunnen vallen en mensen dood kunnen rijden! Om maar niet te spreken van alle gevaarlijke snijmachines die ik ondertussen vrolijk heb gehanteerd op het werk…
B12 tabletten van Bloem, Recovery Power. Geschikt voor mensen die geen vitamine b12 tekort hebben als gevolg van darmproblemen.
De redding
Na veel lezen, ontdekte in de website van de vitamine b12 tekort stichting. Deze heeft zowat mijn leven en loopbaan gered. Ik heb aan de hand van een instructie video en veel lezen op deze site, mezelf leren injecteren met b12 ampullen die ik uit Duitsland liet overkomen. Want hoewel je geen overdosis kunt krijgen van vitamine b12 (sterker nog, een gemiddeld b12 vitamine tabletje bevat al 10.000 keer de dagelijkse dosis) en er ook geen bijwerkingen zijn van injecteren met vitamine b12, kan je deze vitamine niet bij de Nederlandse drogisterij kopen. Ook mijn huisarts deed dus stug, terwijl ze me geen enkel argument kon geven waarom ik eigenlijk niet meer b12 injecties kon krijgen. Toen heb ik het heft dus in eigen hand genomen. En gelukkig maar!
Ik prik nu preventief om te voorkomen dat ik een tekort kan krijgen en zal dit waarschijnlijk mijn hele leven moeten doen. Maar dat is niet erg. Het prikken gaat me steeds gemakkelijker af en belangrijker nog: ik heb de regie over mijn leven weer terug. Ik leef weer!
Ik raad je sterk aan om nog meer te lezen over dit onderwerp als je jezelf er in herkent. Een goede onafhankelijke website over dit onderwerp is: vitamine-b12-tekort.nl
Wasnoten - milieuvriendelijk wasmiddel
Om vrije zaterdagen struin ik graag over de Rotterdamse markt. Daar trof ik deze week een kraam met heerlijke geurende zepen. En ook een mand met vreemd uitziende noten. "Dat zijn wasnoten", vertelde de vriendelijk glimlachende marktman. "Dat is een milieuvriendelijk wasmiddel dat de mensen in India en Nepal gebruiken. Het groeit daar gewoon aan de boom. Het is zeer huidvriendelijk en de nootjes zijn na gebruik biologisch afbreekbaar". Ik raakte geintrigeerd en besloot een zakje te kopen. Hierin zaten voor €2,50 genoeg nootjes voor 10 wasbeurten op 60 graden. Ook kreeg ik een a4'tje met informtie mee:
Wasnoten (Sapindus Mukorosse) die ookwel "zeepmoten" worden genoemd, bestaan al heel lang. Al honderden jaren wassen de inwoners van India en Nepal hun wasgoed hiermee. In de noten zit de stof "saponine", die als zeep werkt als het met water in contact komt.
Omdat de noten voor 100% een natuurlijk product zijn, zonder chemische toevoegingen, zijn deze geschikt voor mensen met allergieen, mensen met neurodermitis en mensen met een gevoelige huid.
Heel goedkoop in gebruik
Bij lage temperaturen zijn de wasnoten 2 tot 3 keer te gebruiken. Je stopt 8 halve wasnoten in een dicht geknoopte sok of panty en legt het op de was in de trommel van de wasmachine. Ook is er met het wassen met wasnoten geen wasverzachter nodig.
- Bij 90 graden kan je er 1 keer mee wassen
- Bij 60 graden kan je er 2 keer mee wassen
- Bij 30 tot 40 graden kan je er 3 keer mee wassen
Wel moeten de wasnoten meteen uit de was verwijderd worden wanneer de was klaar is in de machine, om een wellicht onaangename geur in de was te voorkomen.
Ter vergelijking:
Een effectief wasmiddel kost al snel €5 per verpakking, waar je ongeveer 20 wasbeurten mee kan doen. Een gemiddelde wasbeurt kost dan €0,25 aan zeep. Wanneer je op 30 tot 40 graden wast, kan je dus drie keer wassen met 8 halve wasnoten. In een proefzakje van €2,50 zitten 40 halve wasnoten. Hier kan je dus (40/8) x 3 = 15 keer mee wassen voor €2,50. Voor een gemiddeld wasmiddel van €0,25 per wasbeurt, kosten diezelfde 15 wasbeurten 15 x €0,25 = €3,75. Stel dat je iedere maand een verpakking wasmiddel koopt, dan scheelt dat €18 per jaar, terwijl je ook nog eens véél milieuvriendelijker bezig bent.
Na gebruik mogen de noten in de groenbak, kliko of of op de composthoop.
Mijn ervaring:
Ik heb meerdere malen wasjes gedraaid met de wasnoten op een temperatuur van 40 graden. De was komt schoon uit de machine, maar wel anders dan je gewend bent, in de zin dat de was nu niet naar ''bloemen uit de Alpenweiden'' ruikt, maar gewoon naar nat textiel. Daar zal je misschien aan moeten wennen, maar schoon is de was wel. Wel doe je er goed aan om de wasnoten inderdaad direct uit de was te vissen zodra de machine klaar is met draaien, omdat de ''natte was'' geur anders sterker wordt.
De wasnoten zijn te koop bij: www.degeurenman.nl
Hi daar! Ik ben Jessica, een oer-Rotterdamse kunstenaar die onderzoekt hoe je van je leven een duurzaam LevensKunstwerk kunt maken
